Ayılıplı Mal Satımında, Ayıba Karşı Tekeffül Borcu

Müvekkil ile Görüşme Esnasında Alınan Notlar:

Müvekkil A, araç satın alımında vaat edilen özelliğin(km değeri) olmadığını ifade etmiştir. müvekkilin aktarımından yola çıkarak satış işleminde gizli ayıplı mal olarak satılan malın ayıbını öğrendikten sonra taleplerini satıcıdan istemiştir. Ancak talepleri karşılıksız kalmıştır. İş bu davayı açma zorunluluğu tarafımızca hasıl olmuştur.

İşin Mülahazası:

Satılan malda vaat edilen özelliklerinin olmaması yahut lüzumlu vasıfların eksikliği halinde TKHK m. 8’de belirtildiği üzere malın ayıplı olması söz konusu olur. Satıcının bu durumda kusursuz sorumluluğu mevcuttur. Satıcı, satılanın ayıplı olduğunu bilmese dahi sorumludur.

Madde 219 – Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.

Ayıp denilen şey; sözleşme konusunun borçlu tarafından vaat edilen veya dürüstlük kuralı gereğince o şeyden beklenmesi haklı görülen maddi, hukuki ve ya ekonomik nitelikleri taşımamasıdır. Yani ya vaat edilen özelliklerinin olmaması ya da lüzumlu vasıflarda eksiklik demektir.

Ayıba karşı alıcının en önemli avantajı kullanabileceği seçimlik haklardır. Bu hakkın doğabilmesi için bazı şartlar vardır bunlar:

  • Ayıbın olması,
  • Ayıbın sözleşmenin kurulduğu anda mevcut olması,
  • Ayıbın önemli olması,
  •  Alıcı sözleşmenin kurulduğu anda ayıbın varlığından haberdar olmamalıdır,

Bu şartların sağlanmasıyla birlikte seçimlik haklarının kullanımı devreye girmektedir. Bunlar ise;

  • Satılan malı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme hakkı,
  • Satılan malı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme hakkı,
  • Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılan malın ücretsiz onarılmasını isteme hakkı,
  • İmkan varsa, satılan malın ayıpsız bir misli değiştirilmesini isteme hakkı.

Müvekkil A, araç alımını tamamladıktan sonra muayene ettirmiştir. Muayene sonucunda aracın kilometresinin düşürüldüğünü öğrenmiştir. Km düşürülmesi malın taahhüt edilmiş özelliğinin olmaması demektir, bu da yukarıda bahsettiğim gibi ayıplı bir maldır. Satıcı taraf bu iddiaya karşı kendisinin bilgisinin olmadığını söylemiş ve önceki satıcının davaya dahil edilmesinin istemiştir. Artı olarak alıcının gözden geçirme yükümlülüğünü ihlal ettiğini ifade etmiştir.

Ayıbın bilinmesi kavramı, alıcının ayıbın kapsamı ve önemi hakkında bilgi sahibi olması şeklindedir. Ayıpların satıcı tarafından bilinmesi gerekmez. Satıcı satılanın ayıplı olduğunu bilmese dahi sorumludur. Bu açıklama doğrultusunda satıcının bilmemesi bir anlam ifade etmez çünkü ayıba karşı tekeffül borcundan dolayı satıcının kusursuz sorumluluğu vardır.

Ayıbı öğrendikten sonraki süreçte alıcının yapması gereken; uygun süre içerisinde, şekle tabi olmadan satıcıya bildiride bulunmasıdır. Bildirim içeriği konusunda bir sınırlama olmasa da bildirim ana hatlarıyla maldaki ayıbın bildirilmesi mahiyetinde olmalıdır. Bildirim yazılı ve ya sözlü olabilir.

Görüldüğü üzere müvekkil A’nın davasında müvekkilimiz mağdur konumunda olup seçmiş olduğu seçimlik hakkını kullanmayı ve tazminatı talep ettik.

Dava Dilekçesi:

GAZİOSMANPAŞA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI : A

VEKİLİ : Av. AHMET ADIGÜZEL
Gürsel mah. Özoğul cad. No:10/B Kağıthane/İST

KONUSU : Araç alım satımında malın ayıplı olmasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.

DAVA ESAS DEĞERİ : 11.010,00 TL

AÇIKLAMALAR : Müvekkilim dava dışı …. ile 00 R 0000 plakalı 2005 model Peugeot 307 SW aracın satışı için anlaşmışlar ve müvekkil ……’ya 1.000 TL kapora vermiştir. Ancak araç ……. ile arasında akrabalık ilişkisi olduğu düşünülen davalı ……. adına kayıtlı olduğu için devir işlemleri davalı ile müvekkil arasında gerçekleştirilmiştir.

1- Müvekkil, 00.00.2022 tarihinde Gaziosmanpaşa … Noterliği’nin ….. yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi ile davalı …..’dan 00 R 0000 plakalı 2005 model Peugeot 307 SW marka aracı toplam 171.000,00 TL’ye satın almıştır. (EK 1-Araç satış sözleşmesi )

Müvekkil, davalı ile satış için anlaştığı araç bedelini davalının ….. Bankası …… IBAN numaralı hesabına anlaşılan bedeli 121.000 TL ve 50.000 TL olarak ayrı ayrı araç devrinin yapıldığı tarih olan 00.00.2022’de göndermiştir. Banka dekontları dilekçe ekinde sunulmaktadır. ( EK2 – Dekontlar)

2- Aracın devri sürecinde 00.00.2022 tarihinde alınan ekspertiz raporunda aracın kilometresi ile ilgili herhangi bir bilgi yer almamakta olup müvekkil, davalının aracın kilometresi hakkında ki beyanlarına güvenerek alım işlemini gerçekleştirmiştir. (EK 3- Araç ekspertiz raporu)

Müvekkilim aracı devraldıktan sonra 00.00.2022 tarihinde …… MUAYENE İSTASYONU’na aracı muayene ettirmek için gitmiş, burada yapılan muayenede “Aracın km sayacının bir önceki muayeneye göre düşürüldüğü” rapor edilmiştir. (EK 4- Araç muayene raporu)

Müvekkilim ilgili rapora istinaden teyit amaçlı olarak PTT’nin mobil uygulaması üzerinden km sorgusu yapmış, yapılan sorgulamada dava konusu aracın 00.00.2020 tarihinde 385.642 km’de, 30.11.2022 tarihinde 283.195 km’de olduğu bilgisine ulaşmıştır. (EK 5- İlgili sorgu çıktısı)

3- Müvekkil aracı satın aldıktan sonra 00.00.2022 tarihinde …. Servisi’nde araç muayenesi yaptırmıştır. Bu muayene sonucunda aracın gerçekte olan kilometresi nedeniyle araçta birçok arıza oluştuğu tespit edilmiştir. Bu arızaların giderilmesi için araçta şarz dinamo breketi, triger kapağı, v kayışı, hava filtre hortumu, supep kapağı, topoz, silecek memesi, ve arka balatalar değişmiş, aracın enjektör yağ kaçağı ve elektrik tamiri yapılmıştır.

Müvekkil, aracın gerçek kilometresi nedeniyle oluşan arızalardan dolayı aracın bakımı için toplam 10.010 TL harcama yapmak durumunda kalmıştır.Müvekkil, aracı satın aldığında araç kendisine belirtilen kilometrede olsaydı bu kadar masrafa girmeyeceği ortadadır. Bu hususlardan dolayı müvekkilin aracın kilometresinin yüksekliği nedeniyle oluşan arızaların giderilmesi adına yaptığı harcamaların davalıdan tahsil edilmesi gerekmektedir. (EK 6- Fatura suretleri)

4- Aracın km’sinin düşürülmesi gizli ayıp olmakla beraber bu durum araç devri sonrası bahsedilen muayene sonucu öğrenilmiş, müvekkilim durumu derhal satıcıya bildirmiş ve ayıp oranında bedelden indirim istemiş ancak satıcı talebe olumsuz yanıt vermiştir.

Tüketici Korunması Hakkında Kanun’un 8. maddesinde “…Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.

11. Maddesinde ise “(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;
a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,
seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

(5) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir.

(6) Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir.” şeklinde düzenleme ile ayıplı mal halinde tüketicinin seçimlik hakları belirtilmiştir.

Müvekkilim kendisine gizli ayıplı olarak satılan malın ayıbını öğrendikten sonra TKHK Md.11 gereğince satıcıya gerekli bildirimde bulunmuş, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme seçimlik hakkını kullanmak istemiş ancak satıcı tarafından talebi karşılanmamıştır. Bu nedenle işbu davayı açma zorunluluğu tarafımızca hasıl olmuştur.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 09/03/2016 Tarihli 2015/1900E. 2016/7367K. Sayılı kararında da yukarıdaki kanun maddelerini destekler nitelikte; “… satılan aracın kilometresinin düşürülüp satılması halinde, gizli ayıptan satıcının (satıcı bu ayıpların varlığını bilmese bile) sorumluluğu… aracın satıcı davalıya iadesi koşulu ile ödenen bedelin tahsiline karar verilmesi gerektiği…” yönünde karar vermiştir.

Ayrıca Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2020/5500 E. , 2021/6438 K., 14.06.2021 tarihli kararında “Ayrıca her ne kadar alınan bilirkişi raporuna göre dava konusu araçtaki kilometre düşüklüğünün davalı firma ile ilişkilendirilmesinin mümkün olmadığı gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş ise de, dosya kapsamı dikkate alındığında 08/03/2006 tarihli araç satış sözleşmesine ekli araç teslim tutanağı incelendiğinde, söz konusu aracın davalı firmaya ait kaşenin bulunduğu teslim tutanağı ile 17/03/2006 tarihinde davacıya satıldığı anlaşılmakla, davalı firmanın eldeki davada davacının uğradığı zarardan sorumluluğu bulunduğu kuşkusuzdur.” şeklinde hüküm kurarak satıcının ayıptan haberi olmadığı iddiasına karşı satıcının ayıptan sorumluluğunun kabul edilmesi gerektiğine değinmiştir.

5- Tüm bu hususlardan dolayı kilometresi düşürülerek satılan davaya konu araç nedeniyle müvekkilin zarara uğradığı açıkça ortadadır. Tüm bu zararların ve müvekkilin seçimlik hakkına dayalı olarak alacak miktarının davalıdan tahsil edilmesi gerekmketedir. Ayrıca aracın km’sini düşürmek ceza hukuku anlamında “nitelikli dolandırıcılık” suçunu oluşturmaktadır. İş bu nedenle Cumhuriyet Savcılığı nezdinde tüm şikayet ve sair haklarımızı saklı tutarız.

HUKUKİ NEDENLER : 6502 Sayılı Kanun, TBK ve ilgili mevzat

HUKUKİ DELİLLER : Araç satış sözleşmeleri, araç ruhsatı fotokopisi, ekspertiz raporu, 30.11.2022 tarihli araç muayene raporu, PTT mobil uygulaması km sorgu çıktısı, bilirkişi, yemin, tanık her türlü yasal deliller

NETİCE ve TALEP : Yukarıda açıklanan ve resen incelenecek nedenlerle;

Davamızın KABULÜNE,

Kilometresi düşürülerek müvekkilime ayıplı şekilde satılan “00 R 0000” plakalı aracın satış bedelinde ayıp oranında indirim yapılmak suretiyle; karar tarihine en yakın alınacak bilirkişi rapor tarihinde ki emsal satış fiyatı üzerinden tespit edilecek zararlardan fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000,00 TL’sinin faiziyle birlikte davalıdan tahsiline,

Malın ayıplı olmasından kaynaklı olarak araçta oluşan arızaların tamiri için müvekkilin uğradığı 10.010 TL zararın maddi tazminat olarak faizi ile birlikte davalıdan tahsiline,

Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa bırakılmasına, karar verilmesini saygılarımızla talep ederiz. 00.00.2023

Leave a comment

×

Powered by WhatsApp Chat

× WhatsApp Destek